„Kluczem do zwycięstwa i osiągnięcia maksymalnego rezultatu jest połączenie funkcji umysłu i ciała.”
Dziedzina psychologii sportu rozwija się niezwykle prężnie. Coraz więcej ludzi zaczyna dostrzegać korzyści płynące z pracy nad stroną mentalną. Wskazuje na to chociażby rzesza klubów zatrudniających psychologów sportu, którzy wraz z innymi trenerami uczestniczą w procesie szkolenia zawodników.
Wykorzystując dorobek również innych gałęzi psychologii, psycholodzy sportu tak kierują swoje działania, by poprawić osiągnięcia sportowca i w pozytywny sposób wpływać na jego rozwój osobisty.
Przedmiotem zainteresowania psychologii sportu są nie tylko profesjonalni zawodnicy, ale także Ci, którzy uprawiają sport rekreacyjny oraz całe grono osób uczestniczących w szeroko rozumianej kulturze sportowej (trenerzy, rodzice sportowców czy nawet kibice).
Zawodnicy szukają drogi do radzenia sobie ze stresem czy zwiększania swojej pewności siebie, rodzice chcą wiedzieć jak wspierać młodego sportowca, a trenerzy w jaki sposób podchodzić do danego zawodnika, by w pełni rozwinąć jego potencjał.
Rola psychologa sportu nie ogranicza się jednak tylko do prowadzenia treningów mentalnych, dlatego coraz częściej się o psychologii w sporcie. Trzeba pamiętać, że to co się dzieje w życiu „pozasportowym” przenika do świata treningów i zawodów wpływając na jakość występów i odwrotnie.
Jak wygląda praca psychologa sportu?
Zadaniem psychologa sportu jest wykorzystanie swojej profesjonalnej wiedzy, doświadczenia oraz całego wachlarza umiejętności interpersonalnych w celu odpowiedniego prowadzenia procesu treningu mentalnego.
Każdy psycholog ma indywidualny styl pracy i metody, które stosuje. Nie ma jednego konkretnego sposobu działania, który jest skuteczny dla wszystkich zawodników czy dla każdego zespołu. Zupełnie inaczej pracuje się z dziećmi, młodzieżą bądź z osobami dorosłymi. Podczas pierwszej rozmowy ustalamy częstotliwość i formę spotkań w zależności od potrzeb i celu nawiązywanej współpracy.
Charakter pracy psychologa z drużyną zależy od ustalonego kontraktu. Psycholog może być obecny na każdym treningu, zawodach oraz prowadzić zajęcia grupowe i spotkania indywidualne – w zależności od potrzeb.
W pracy indywidualnej z zawodnikiem spotkania mogą odbywać się w gabinecie, ale psycholog może być również obecny na treningach i zawodach. Daje to możliwość obserwacji sportowca w różnorodnych sytuacjach, co pomaga zauważyć jego mocne strony, ale także te, które wymagają dalszej pracy. Coraz częściej psycholodzy podejmują się również pracy poprzez komunikatory internetowe. Jest to szczególnie pomocne, kiedy zawodnicy potrzebują wsparcia podczas zawodów, gdy psycholog nie ma możliwości być z nimi na miejscu.
Bardzo ważna jest współpraca psychologa z trenerem. To on spędza z zawodnikiem najwięcej czasu, ma największe możliwości oddziaływania i wprowadzania technik treningu mentalnego podczas ćwiczeń. Wzajemna współpraca psychologa z trenerem może znacznie wpłynąć na prawidłowy rozwój zawodnika.
Należy zaznaczyć, że psycholog sportu przekazuje zawodnikowi narzędzia do pracy i zachęca go do oraz testowania ich skuteczności podczas treningu. Tylko wtedy, kiedy sportowiec potwierdzi ich skuteczność w sytuacji treningowej następuje wprowadzanie ich podczas zawodów.
Czym jest trening mentalny?
„If you are not willing to learn no one can help you. If you are determined to learn, no one can stop you.”
Mówi się, że trening umysłu to proces, który niczym nie różni się od treningu mięśni. Kluczem do sukcesu jest systematyczna i długotrwała praca opierająca się na technikach treningu mentalnego. Warto wspomnieć, że umiejętności wypracowane podczas treningów mentalnych przydatne są nie tylko w sporcie, ale także w życiu codziennym.
Aby trening mentalny był efektywny bardzo ważne jest, by był on wykonywany systematycznie i dokładnie opierając się na wyznaczonych zasadach. Istotne jest również to, aby rozpoczęcie treningu mentalnego było całkowicie dobrowolne – jest to warunek konieczny dla dalszego rozwoju. Efektywnej nauce sprzyja również pozytywne nastawienie, ciekawość oraz otwartość.
Techniki treningu mentalnego stosuje się zarówno podczas treningu fizycznego jak i poza nim. Zawodnicy wykorzystują je między innymi, by szybciej wrócić do treningów po kontuzji, kiedy są zmęczeni fizycznie czy w czasie długotrwałych podróży.
Istnieje wiele modeli treningu mentalnego, jednak większość z nich obejmuje:
wyznaczanie celów,
trening koncentracji,
budowanie pewności siebie,
trening wyobrażeniowy,
regulację emocji,
pozytywny dialog wewnętrzny,
podtrzymywanie motywacji.
Warto zaznaczyć, że nie wszystkie techniki treningu mentalnego są dla każdego sportowca przydatne oraz skuteczne. To, które z nich będą odpowiednie dla Ciebie możemy odkrywać razem na naszych spotkaniach, a następnie obserwować ich efekty na treningach. Kiedy zauważymy, że konkretne techniki do Ciebie trafiają, lubisz je stosować i przynoszą one oczekiwane rezultaty, możesz zacząć je wprowadzać w sytuacjach startowych.
